У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Міцкевіч.

Якуб Колас
Канстанцін Міхайлавіч Міцкевіч
Асабістыя звесткі
Псеўданімы:	Якуб Колас, Тарас Гушча, Карусь Лапаць, К. Адзінокі, К. Альбуцкі, Андрэй "сацыяліст", Тамаш Булава, Ганна Груд, Мікалаевец, Лесавік
Дата нараджэння:	22 кастрычніка (3 лістапада) 1882
Месца нараджэння:	Акінчыцы[d], Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці:	13 жніўня 1956(1956-08-13)[1](73 гады)
Месца смерці:	Мінск, БССР, СССР[2]
Пахаванне:	Вайсковыя могілкі
Грамадзянства:	Расійская імперыя СССР
Бацька:	Міхал Казіміравіч Міцкевіч
Маці:	Ганна Юр'еўна Міцкевіч
Дзеці:	Даніла Канстанцінавіч Міцкевіч і Міхась Канстанцінавіч Міцкевіч
Альма-матар:	Нясвіжская настаўніцкая семінарыя Аляксандраўскае ваеннае вучылішча[d]
Месца працы:	Мінскі беларускі педагагічны тэхнікум[d] БДУ
Літаратурная дзейнасць
Род дзейнасці:	драматург, перакладчык, паэт, дзіцячы пісьменнік, літаратурны крытык, палітык
Гады творчасці:	1906 — 1956
Мова твораў:	беларуская[1]
Дэбют:	«Весна» (руск.)
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР
Прэміі:
Узнагароды:
Творы ў Вікікрыніцах
Выявы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Яку́б Ко́лас, Канстанці́н Міха́йлавіч Міцке́віч (22 кастрычніка (3 лістапада) 1882, засценак Акінчыцы Мінскага пав. Мінскай губ. (цяпер у межах г. Стоўбцы) — 13 жніўня 1956, Мінск; Псеўданімы: Тарас Гушча, Карусь Лапаць, К. Адзінокі, К. Альбуцкі, Андрэй «сацыяліст», Тамаш Булава, Ганна Груд, Мікалаевец, Лесавік і інш.) — беларускі паэт, празаік, драматург, крытык, публіцыст, перакладчык, вучоны, педагог, грамадскі дзеяч; адзін з заснавальнікаў (з Янкам Купалам) сучаснай беларускай літаратуры і літаратурнай мовы. Народны паэт Беларусі (1926). Акадэмік АН Беларусі (1928). Заслужаны дзеяч навукі Беларусі (1944).

Біяграфія |

Маладосць |

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і Міхала Казіміравіча і Ганны Юр’еўны (народжаная Лёсік) з вёскі Мікалаеўшчына (цяпер за 12 км ад Стоўбцаў). З 13-ці іх дзяцей да сталага веку дажыла толькі 9. Бацька быў лясніком у радзівілаўскіх уладаннях, маці — займалася гаспадаркай. Браты Уладзімір (1879—1954), Алесь (1880—1940), Іосіф (1895—1980), Міхал (1897—1991), сёстры Міхаліна (1887—1977), Юзэфа (1891—1964), Марыя (1900). Неўзабаве па нараджэнні Ко́стуся, так звалі Канстанціна дома, сям’я пераехала ва ўрочышча Ласток (або Сухошчына), потым, у 1890—1904 гадах, Міцкевічы жылі ў леснічоўцы Альбуць паблізу Мікалаеўшчыны.

Значна ўплыў на Костуся дзядзька па бацьку — Антось, ён абудзіў у падлетку цікавасць да літаратуры. Костусь сам навучыўся рускай грамаце, а дзве зімы яго разам са старэйшымі братамі навучаў хлопчык-дарэктар. Скончыў 2-гадовае Мікалаеўшчынскае народнае вучылішча (1894). Наступныя тры гады жыў у Альбуці, дапамагаў на гаспадарцы бацькам, шмат чытаў, рыхтаваўся да паступлення ў настаўніцкую семінарыю.

На кошт скарбу ў 1898 годзе паступіў у Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю. Падчас вучобы пісаў вершы і байкі на рускай мове, збіраў беларускі этнаграфічны і фальклорны матэрыял, пачаў пісаць па-беларуску. Па сканчэнні семінарыі (1902) працаваў настаўнікам на Палессі ў вёсках Люсіна (цяпер Ганцавіцкі раён), Пінкавічы (цяпер Пінскі раён). Рабіў этнаграфічныя і фальклорныя запісы. Тым жа часам пазнаёміўся з нелегальнай рэвалюцыйнай літаратурай, уключыўся ў грамадскую дзейнасць, вёў тлумачальныя гутаркі з сялянамі. У 1905 годзе склаў петыцыю пінкавіцкіх сялян з патрабаваннямі да памешчыка Зыгмунта Скірмунта, за гэта на пачатку 1906 года быў пераведзены з Пінкавіч на працу ў Верхменскае народнае вучылішча (цяпер Смалявіцкі раён). Актыўна ўдзельнічаў у нелегальным настаўніцкім з’ездзе (9.7—10.7.1906) у Мікалаеўшчыне, з’езд разагнала паліцыя і К. Міцкевічу сярод іншых забаранілі настаўнічаць.

Зімою 1906—1907 года Я. Колас жыў у родных у леснічоўцы Смалярня, без адпаведнага дазволу адкрыў прыватную школу. У 1907 годзе прыехаў у Вільню, пачаў працаваць загадчыкам літаратурнага аддзела «Нашай нівы», але праз некалькі тыдняў паводле загаду паліцыі пакінуў горад. У студзені-красавіку 1908 г. працаваў у прыватнай беларускамоўнай школе ў вёсцы Сані (цяпер Талачынскі раён), арганізатарамі якой былі Тэрэза Гардзялкоўская і яе сын Канстанцін Гардзялкоўскі. Неўзабаве быў арыштаваны і 15.9.1908 года асуджаны на 3 гады турэмнага зняволення. Я. Коласа абвінавачвалі ў ажыццяўленні праграмы Усерасійскага саюза настаўнікаў, скіраванай, на думку ўладаў, на падрыў грамадскага ладу Расійскай імперыі, а таксама ў складанні адозвы да настаўнікаў, якую не пісаў, але сапраўднага аўтара не выдаў. Увесь тэрмін Я. Колас адбываў у Мінскім астрогу.

Па вызваленні (1911) з верасня Я. Колас без дазволу навучаў дзяцей чыгуначнікаў у Лунінцы, у 1912 годзе атрымаў Пасведчанне пра дабранадзейнасць і да 1914 года афіцыйна працаваў настаўнікам у Купяцічах паблізу Пінска, а затым у Пінскім 3-м прыходскім вучылішчы, пражываючы на кватэры чыгуначнага фельчара А. А. Балевіча. У чэрвені 1913 года Я. Колас ажаніўся з настаўніцай пінскай чыгуначнай школы Марыяй Дзмітрыеўнай Каменскай, яны пражылі разам больш за 30 гадоў, мелі трох сыноў. У гэты ж перыяд, у жніўні 1912 года, на леснічоўцы Смольня паблізу Мікалаеўшчыны Я. Колас пазнаёміўся з Янкам Купалам, гэтай сустрэчай пачалося іх сяброўства.

1915—1940 |

Падчас 1-й сусветнай вайны з 1915 года разам з сям’ёю ў бежанстве ў Маскоўскай губерні. Мабілізаваны, скончыў Аляксандраўскае ваеннае вучылішча (Масква, 1916) і служыў у запасным палку ў Пермі. Сям’я тым часам пераехала ў Абаянь (цяпер Курская вобласць Расіі). У званні падпаручніка летам 1917 года адпраўлены на Румынскі фронт, але неўзабаве за станам здароўя атрымаў адпачынак. Урэшце, як настаўнік Я. Колас быў вызвалены ад вайсковай службы і застаўся з сям’ёю ў Абаяні, працаваў настаўнікам і школьным інструктарам.

У 1921 годзе Я. Колас выкліканы ўрадам БССР вярнуўся ў Мінск. Супрацоўнічаў з Навукова-тэрміналагічнай камісіяй Народнага камісарыята асветы, Літаратурнай камісіяй па збіранні вуснай народнай творчасці Інбелкульта, быў выкладчыкам у Беларускім педагагічным тэхнікуме і Беларускім дзяржаўным універсітэце, чытаў лекцыі па граматыцы і методыцы выкладання беларускай мовы на Слуцкіх настаўніцкіх педагагічных курсах.

Я. М. Кругер. «Партрэт Я. Коласа». 1923

У 1920-я-1930-я гады Я. Колас актыўна ўдзельнічае ў навуковым і грамадска-палітычным жыцці БССР. З 1928 года ён акадэмік АН БССР, з 1929 — член яе Прэзідыума і віцэ-прэзідэнт. У 1927—1929 гадах кандыдат у члены ЦВК БССР, у 1929—1931 і 1935—1938 — член ЦВК БССР. Удзельнік 1-га Усебеларускага з’езда савецкіх пісьменнікаў і 1-га Усесаюзнага з’езда савецкіх пісьменнікаў у Маскве (1934), на абодвух з’ездах абраны ў кіруючыя органы саюзаў пісьменнікаў. Удзельнік Сусветнага кангрэсу абароны культуры (1935, Парыж).

Нягледзячы на прызнанне заслуг Я. Коласа з боку савецкай дзяржавы — у 1926 годзе ён атрымаў званне Народнага паэта Беларусі і пажыццёвую пенсію — пісьменнік трапіў пад хвалю рэпрэсій 1920-х—1930-х гадоў. З сярэдзіны 1920-х у доме Я. Коласа не раз праводзілі вобыскі, самога пісьменніка выклікалі на допыты. Савецкія органы дзяржбяспекі спрабавалі прыцягнуць Я. Коласа да шэрагу спраў, у т.л. г.зв. «Лістападаўскай» і «Саюза вызвалення Беларусі». Ціск на Я. Коласа ўзмацняўся, у 1930-я яго абвінавачвалі ў «нацдэмаўшчыне», а таксама разнастайных «шкодных ухілах» у творчасці, ён вымушаны быў каяцца ў «памылках». У 1930-я гг. рэпрэсаваны і загінулі многія знаёмыя, калегі і сваякі Я. Коласа, у т.л. матчын брат Язэп Лёсік і жончын брат Аляксандр Каменскі. Самому Я. Коласу неаднаразова пагражаў арышт і рэпрэсіі, але, мусіць, на гэта не было атрымана дазволу вышэйшага савецкага кіраўніцтва. Гэтыя падзеі негатыўна адбіліся на псіхалагічным стане пісьменніка, адпаведна і на яго творчасці.

1941—1956 |

Падчас Вялікай Айчыннай вайны паэт жыў у Клязьме паблізу Масквы, Ташкенце, Маскве. У 1944 годзе Я. Коласу прысвоена званне Заслужаны дзеяч навукі Беларусі. У канцы 1944 года вярнуўся ў Мінск.

Па вайне да канца жыцця працаваў у АН БССР. У 1950-я гады Я. Колас быў навуковым рэдактарам і ўдзельнікам выдання «Руска-беларускага слоўніка» (1953). Актыўна ўдзельнічаў і ў палітычна-грамадскім жыцці — быў дэпутатам ВС СССР і ВС БССР, членам ЦК на XX—XXII з’ездах КПБ, членам Камітэта па Дзяржаўных прэміях у галіне літаратуры і мастацтва СССР, віцэ-старшынёй Усеславянскага антыфашысцкага камітэта, старшынёй Беларускага і членам Савецкага камітэта абароны міру. Нідзе ўдзел Я. Коласа не быў фармальным, займаўся ён як праблемамі асобных грамадзян, так і паслядоўна адстойваў нацыянальныя інтарэсы беларусаў. Так, у 1956 годзе Я. Колас звярнуўся да ЦК лістом пра месца і стан беларускай мовы ў грамадскім жыцці, прапаноўваў меры яе абароны.

Дзесяцігоддзі напружання адмоўна адбіліся на стане здароўя пісьменніка. Толькі за апошнія 10 гадоў свайго жыцця ён хварэў на запаленне лёгкіх 26 разоў^[3]. Памёр 13 жніўня 1956 года за сваім рабочым сталом. Пахаваны ў Мінску на Вайсковых могілках.

Творчасць |

Ужо ў 10-гадовым узросце, пад уплывам твораў Крылова, склаў байку «Варона і Лісіца», а праз тры гады напісаў першы верш «Вясна». Бацька заахвочваў літаратурныя схільнасці хлопчыка, тым жа часам Костусь пазнаёміўся з беларускай літаратурнай творчасцю, вершам Я. Лучыны «Стары ляснік», і быў ад яе пад пэўным уражаннем.

У семінарысцкія гады яшчэ болей захапіўся літаратурай, пазнаёміўся з творамі А. Пушкіна, М. Лермантава, М. Гогаля, А. Кальцова, М. Някрасава, Л. Талстога, І. Хемніцара, Т. Шаўчэнкі, І. Франко, А. Міцкевіча. Складаў вершы і байкі па-руску. Займаўся зборам беларускага этнаграфічнага і фальклорнага матэрыялу. Значна ўплыў на Костуся выкладчык семінарыі Ф. Кудрынскі, які заахвочваў літаратурныя заняцці і звярнуў увагу маладога паэта на вартасць пісання па-беларуску. Міцкевіч пачаў пісаць вершы і прозу на беларускай мове. Вершы гэтыя прысвячаліся прыродзе, нялёгкай долі селяніна. У тыя ж гады напісаны паэмы «Каля кастра» і «Страх», тэксты якіх не захаваліся, а таксама першая проза па-беларуску — нарыс «Наша сяло, людзі і што робіцца ў сяле».

З пачаткам працоўнай ў 1900-я гады жанравы дыяпазон К. Міцкевіча пашыраецца, таксама яны ўжо болей дасканалыя, на гэты ж час прыпадае першая публікацыя. Дэбютаў у друку вершам «Наш родны край» у газеце «Наша доля» за 1.9.1906 года, тут упершыню К. Міцкевіч скарыстаў псеўданім Якуб Колас. У «Нашай долі» за 15.9.1906 года пад псеўданімам Дзядзька Карусь надрукавана апавяданне К. Міцкевіча «Слабода» пра самавольства царскай паліцыі — дэбют прозы пісьменніка. Тым жа часам К. Міцкевіч актыўны аўтар газеты «Наша ніва». У творчасці К. Міцкевіча гэтага перыяду з’явіліся новыя формы, болей высокі ўзровень літаратурнай працы, ён піша алегарычныя апавяданні «Казкі жыцця», дзе філасофскі асэнсоўвае рэчаіснасць. Пісаў Я. Колас вершы і ў зняволенні ў Мінскім астрогу, якія ўдавалася перапраўляць на волю.

«Песні жальбы». 1910

У 1910-я гады звяртаецца да буйных форм з філасофскім асэнсаваннем рэчаіснасці, у гэтыя гады пачынаецца праца над ліра-эпічнымі паэмамі «Новая зямля» і «Сымон-музыка». Творы гэтага перыяду — вершы і апавяданні, публікаваліся ў «Нашай ніве». Першая кніга Я. Коласа «Другое чытанне для дзяцей беларусаў», праца над якою пачата зімою 1906—1907 года, выйшла у Санкт-Пецярбургу ў выдавецтве «Загляне сонца і ў наша аконца» ў 1909 годзе. Першы зборнік вершаў «Песні жальбы», напісаны ў 1906—1909 гадах, выйшаў у Вільні ў 1910 годзе. У гэты час ранняя творчасць Я. Коласа атрымала высокую ацэнку ад Максіма Горкага.

«Прапаў чалавек». 1913

У 1910-я гады галоўная тэма творчасці Я. Коласа — жыццё беларускага сялянства. Вершы Я. Колас рэгулярна друкавала «Наша ніва». Выходзіць яго зборнік «Апавяданні» (Вільня, 1912), асобнымі выданнямі выйшлі апавяданні «Нёманаў дар», «Тоўстае палена», зборнік вершаваных апавяданняў «Прапаў чалавек» (усё Санкт-Пецярбург, 1913), зборнік апавяданняў шырокага тэматычнага дыяпазону «Родныя з’явы» (Вільня, 1914), п’еса «Чарка ўсё на свеце робіць» (Петраград, 1916)

Першае выданне паэмы «Новая зямля» (1923)

«Сымон-музыка». Мастак В. Дваркоўскі. 1925

У паэтычных творах перыяду 1-й сусветнай вайны, Лютаўскай і Кастрычніцкай рэвалюцый гучаць антываенныя матывы, занепакоенасць лёсам Беларусі ў новых гістарычных умовах, заклік да працы на карысць радзімы. Гэтыя творы ўвайшлі ў зборнік «Водгулле» (Мінску, 1922). Я. Колас працуе над раней пачатымі паэмамі «Новая зямля» і «Сымон-музыка». Пісаў і паасобныя драматургічныя творы, у т.л. п’есы «Антось Лата», «На дарозе жыцця» (абедзве 1917). У гэты ж час напісана большасць апавяданняў са зборніка «Казкі жыцця» (Коўна, 1921). У 1923 годзе асобным выданнем выйшла ўрэшце скончаная паэма «Новая зямля», а ў 1925 годзе 3-я рэдакцыя паэмы «Сымон-музыка». Тым жа часам пашыраецца тэматыка твораў Я. Коласа, ад праблемаў вёскі ён звяртаецца да гістарычнага лёсу беларускай інтэлігенцыі пачатку XX ст. Створаны вялікія празаічныя творы, г.з. «палескія аповесці» — «У палескай глушы» (Вільня, 1923) і «У глыбі Палесся» (Мінск, 1927), часткі будучай трылогіі. У 1925 годзе выйшла п’еса «Забастоўшчыкі», у чымсьці аўтабіяграфічная, пра беларускае настаўніцтва ў палітычнай барацьбе. У 1926 годзе выйшла аповесць «На прасторах жыцця» пра праблемы моладзі 1920-х гадоў.

Рэпрэсіі ў БССР 1920-х-1930-х гадоў, гібель калег, сяброў і сваякоў, сталая пагроза ўласнаму жыццю, адмоўна адбіліся на псіхалагічным стане Я. Коласа і яго творчасці. Да таго ж дадалася калектывізацыя, абмежаванне грамадскіх свабод, таталітарная ідэалогія. На думку коласазнаўцаў М. Мацюх і М. Мушынскага, у гэты час пісьменнік трапіў у цалкам залежнае ад савецкай сістэмы становішча з якога не было выйсця. Фактычна Я. Колас быў закладнікам і вымушаны быў адпавядаць ідэалагічным патрабаванням, міжволі прапагандуючы сацыялістычны рэалізм.

«Адпомсцім». 1942

У 1926 годзе Я. Колас пачаў паэму «На шляхах волі», пра цяжкія ўмовы часоў 1-й сусветнай вайны, над ёю ён працаваў у 1930-я і 1950-я гады, але не скончыў. Да тэмы падзей 1-й сусветнай вайны Я. Колас таксама звяртаўся ў п’есе «Вайна вайне» (1927—1938), да тэмы Грамадзянскай вайны ў аповесці «Дрыгва» (1933) і створанай на яе аснове п’есе «У пушчах Палесся» (1937). У 1932 годзе выйшла даволі схематызаваная аповесць «Адшчапенец» пра перавагі калектыўнай гаспадаркі перад аднаасобнай. У 1940 годзе Я. Колас пачаў паэму «Рыбакова хата» пра Заходнюю Беларусь у міжваеннай Польшчы.

Таксама ў 1920-я-1930-я гады Я. Колас актыўна займаўся перакладамі з польскай, рускай і ўкраінскай моў («Палтава» А. Пушкіна, паасобныя творы М. Лермантава, А. Міцкевіча, Т. Шаўчэнкі, П. Тычыны, Р. Тагора і інш.).

Падчас Вялікай Айчыннай вайны ў шэрагу паэтычных і публіцыстычных твораў услаўляў патрыятызм і гераізм, выкрываў сутнасць нацызму. У гэты перыяд выйшлі зборнікі паэзіі «Адпомсцім» (1942), «Голас зямлі» (1943), паэмы «Суд у лесе» (1942), «Адплата» (1943—1944) і інш.

У паваенны перыяд творчасць Я. Колас спалучаў з напружанай грамадскай працай. У 1954 годзе ён скончыў аповесць «На ростанях» на аснове падзей 1906—1911 гадоў, якая стала 3-й, апошняй (разам з «У палескай глушы» і «У глыбі Палесся»), часткай аднайменнай трылогіі — аднаго з першых беларускіх раманаў.

Узнагароды |

Кавалер Ордэна Леніна, Ордэна Чырвонага Сцяга, Ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1946, за вершы ваеннага часу; 1949, за паэму «Рыбакова хата»).

Цікавыя факты |

Аўтамабілі, якімі валодаў Якуб Колас.

У розны час Якуб Колас валодаў аўтамабілямі марак ГАЗ, ЗІМ, Chevrolet і Opel.

Ушанаванне памяці |

Скульптурная кампазіцыя на плошчы Я. Коласа ў Мінску

Бюст Якуба Коласа ў Старым парку Нясвіжскага палацава-паркавага ансамбля

У 1959—1965 гг. прысуджалася літаратурная прэмія імя Я. Коласа. З 1965 г. прысуджалася Дзяржаўная прэмія імя Якуба Коласа за лепшыя празаічныя і літаратуразнаўчыя працы. Яго імя нададзена Мінскаму паліграфічнаму камбінату, Інстытуту мовазнаўства НАН РБ, Віцебскаму драматычнаму тэатру, Цэнтральнай навуковай бібліятэцы НАН РБ і іншым бібліятэкам. Імем Я. Коласа быў названы Нацыянальны дзяржаўны гуманітарны ліцэй з філіялам і Нясвіжскі дзяржаўны каледж. Імя Я. Коласа носяць школы, плошчы, вуліцы гарадоў і вёсак Беларусі.

Помнік Якубу Коласу ў Ганцавічах

Помнікі паэту пастаўленыя ў Мінску (на плошчы, названай у яго гонар), у вёсцы Мікалаеўшчына, Навагрудку, у вёсцы Плоскае^[4]Талачынскага раёна. У 2011 годзе ў Ганцавічах на алеі пісьменства быў адкрыты бронзавы помнік Якубу Коласу.^[5] Бюст паэту ўсталяваны ў Нясвіжы. Прысвечаныя паэту помнікі за мяжой устаноўлены у Ташкенце ^[6] і ў кітайскім горадзе Тяньцзінь.^[7] Прысвечаныя паэту мемарыяльныя дошкі за мяжой устаноўлены ў Вільнюсе^[8] і ў Ташкенце.^[9]

У Мінску працуе Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа, яго філіялы знаходзяцца ў Стаўбцоўскім раёне: у Акінчыцах, Смольні, Мікалаеўшчыне і Альбуці.

Сядзіба Акінчыцы, дзе з’явіўся на свет Якуб Колас, цяпер уваходзіць у рысу горада Стоўбцы. За 5 кіламетраў ад Стоўбцаў знаходзіцца сядзіба Альбуць, дзе будучы пісьменнік жыў з сям’ёй ад 1890 года і якую ён апісаў у паэме «Новая зямля» пад назвай «Парэчча». За некалькі кіламетраў, у Смольні, жылі маці, дзядзька, браты і сёстры літаратара. Менавіта тут у 1912 годзе ўпершыню сустрэліся Якуб Колас і Янка Купала. Хутар Ласток, дзе захаваўся аўтэнтычны дом, у якім з трох да васьмі гадоў жыў Якуб Колас, аддзяляе ад Смольні каля 8 кіламетраў. Тут захаваліся дом, хлеў, гумно — усе яны стаяць з тых часоў, калі тут жыла сям’я Міцкевічаў. Адзін з пакояў дома аддадзены пад музейныя экспанаты.^[10]

У 1990 годзе ў вёсцы Пінкавічы запрацаваў музей Якуба Коласа пад кіраўніцтвам Івана Калошы. На адкрыцці прысутнічаў сын Коласа.

У сярэдзіне 1980-х гг. пачалі ладзіцца навуковыя чытанні, па выніках якіх выдаецца зборнік «Каласавіны» (ад 1986 г.), прысвечаны жыццёваму і творчаму шляху Коласа. У снежні 2006 г. Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Я.Коласа атрымаў грант ЮНЕСКА на правядзенне міжнароднай навуковай канферэнцыі «Каласавіны» ў лістападзе 2007 г., а таксама на выданне мультымедыйнага зборніка «Каласавіны». Апроч таго, на гэты грант павінен быць выданы каталог твораў мастацтва (жывапісу, графікі, скульптуры), прысвечаных Якубу Коласу.

Вывучэннем жыцця і творчасці паэта займаецца адна з галін беларускай літаратурнай навукі — коласазнаўства. Творы Я. Коласа перакладзены больш чым на сорак моў свету.

Гл. таксама |

• Міхась Канстанцінавіч Міцкевіч

Зноскі

Літаратура |

• Вялікі пясняр беларускага народа. Зборнік артыкулаў аб жыцці і дзейнасці Якуба Коласа. Мінск, 1959.


• З жыццяпісу Якуба Коласа: Дакументы і матэрыялы / Уклад., уступ. артыкул і імян. паказ. Г. В. Кісялёва; Рэд. В. В. Барысенка, М. І. Мушынскі. Мінск, 1982.


• Казбярук У. М. Колас Якуб // Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 8. Мінск, 1999. С. 382—384.


• Лужанін М. Колас расказвае пра сябе. Мінск, 1982.


• Мацюх М. Д., Мушынскі М. І. Колас Якуб // Беларускія пісьменнікі: Біябібліягр. слоўн. У 6 т. Т. 3 / Ін-т літ. імя Я. Купалы АН Рэспублікі Беларусь, Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзіса. Мінск, 1994. С. 299—304.


• Мушынскі М. І. Коласазнаўства // Беларуская энцыклапедыя. У 18 т. Т. 8. Мінск:, 1999. С. 386—387.


• Мушынскі М. І. Якуб Колас: Летапіс жыцця і творчасці. Мінск, 1982.


• Мушынскі М. І. Летапіс жыцця і творчасці Якуба Коласа. — Мінск: Беларуская навука, 2012. — 1127 с. — ISBN 978-986-08-1460-9.


• Навуменка І. Я. Якуб Колас: Нарыс жыцця і творчасці. Мінск, 1982.


• Разам з народам. Матэрыялы юбілейнай навуковай сесіі АН БССР, прысвечанай 100-годдзю з дня нараджэння Янкі Купалы і Якуба Коласа / Пад рэд. І. Я. Навуменкі. Мінск, 1983.


• Тычына М. Колас Якуб // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4. Мінск, 1997. С. 225—227.


• Якуб Колас: Да 100-годдзя з дня нараджэння. Біябібліягр. паказ. / Склад. Н. Б. Ватацы, М. І. Пратасевіч, Н. А. Адамовіч, А. Б. Дунаеўская; Рэд. В. П. Рагойша. Мінск, 1983.


• Янка Купала і Якуб Колас у кантэксце славянскіх літаратур. — Мн., 2002.

Спасылкі |

	Якуб Колас у Вікіцытатніку
	Якуб Колас у Вікікрыніцах
	Якуб Колас на Вікісховішчы

• Паэтычная старонка Якуба Коласа


• 
  Некаторыя творы Я.Коласа — Эл.рэсурс «Беларуская Палічка»


• 
  К. ЛАШКЕВІЧ, Як у дзень смерці Якуб Колас раскрытыкаваў савецкую ўладу — Эл.рэсурс ТUT.BY


• Радавод Я. Коласа


• Выявы Якуба Коласа

г р п Пісьменнікі і паэты Беларусі Сярэднявечча: XI-XV стст. Кірыла Тураўскі · Грыгорый Цамблак · Яфрэм Смаленскі Адраджэнне: XVI ст. Ян Вісліцкі · Андрэй Рымша · Васіль Цяпінскі · Мялецій Сматрыцкі · Лаўрэнцій Зізаній · Сымон Будны · Францыск Скарына · Мікола Гусоўскі · Фёдар Еўлашоўскі · Аляксандр Ходзька · Іпацій Пацей · Мацей Стрыйкоўскі · Афанасій Філіповіч Эпоха барока: XVI ст. - XVIII ст. Спірыдон Собаль · Лаўрэнцій Крышкоўскі · Міхал Карыцкі · Лявон Мамоніч · Андрэй Мужылоўскі · Іосіф Палоўка · Андрэй Белабоцкі · Іаіль Труцэвіч · Іван Ужэвіч · Ян Казімір Пашкевіч · Сімяон Полацкі · Мацей Казімір Сарбеўскі · Францішка Уршуля Радзівіл · Францішак Дыянізы Князьнін XIX ст. Паўлюк Багрым · Ян Баршчэўскі · Францішак Багушэвіч · Канстанцін Вераніцын · Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч · Рыгор Кіпрыяновіч · Адам Міцкевіч · Эліза Ажэшка · Уладзіслаў Сыракомля · Ігнат Ходзька · Ян Чачот · Тамаш Зан · Ануфрый Петрашкевіч · Францішак Малеўскі · Міхал Рукевіч · Ігнат Дамейка · Восіп Кавалеўскі · Адам Плуг Пачатак XX ст. Францішак Аляхновіч · Максім Багдановіч · Пятрусь Броўка ◊ · Алесь Гарун · Пятро Глебка ◊ · Максім Гарэцкі · Зміцер Жылуновіч (Цішка Гартны) · Якуб Колас ◊ · Карусь Каганец · Янка Купала · Гальяш Леўчык · Антон Лявіцкі (Ядвігін Ш.) · Язэп Лёсік · Міхась Лынькоў ◊ · Янка Маўр ◊ · Валерый Маракоў · Алаіза Пашкевіч (Цётка) · Піліп Пестрак ◊ · Змітрок Бядуля · Алесь Пруднікаў · Рыгор Рэлес ◊ · Леапольд Родзевіч · Кузьма Чорны · Алесь Салагуб · Паўлюк Трус · Зміцер Фалькоўскі · Міхась Чарот · Хвядос Шынклер · Андрэй Мрый · Валянцін Таўлай · Язэп Фарботка · Дарафей Бохан · Зоська Верас · Альберт Паўловіч · Адам Бабарэка · Змітрок Астапенка · Анатоль Вольны · Сяргей Ракіта· Стары Улас Пасляваенны перыяд Алесь Адамовіч † · Наталля Арсеннева † · Рыгор Барадулін † · Янка Брыль † · Васіль Быкаў † · Вера Вярба † · Ніл Гілевіч † · Ларыса Геніюш † · Міхаіл Герчык † · Мікола Гіль· Міхал Гольдман (Міхал Ясень) † · Анатоль Грачанікаў † · Сяргей Дзяргай † · Мікола Ермаловіч † · Віктар Казько † · Уладзімір Караткевіч † · Барчыс Сачанка † · Кастусь Кірэенка † · Міхась Клімковіч † · Генадзь Кляўко † · Уладзімір Корбан † · Кандрат Крапіва † · Рыгор Крушына † · Аркадзь Куляшоў † · Уладзімір Марук † · Андрэй Макаёнак † · Іван Мележ † · Іван Навуменка † · Уладзімір Някляеў ◊ · Пімен Панчанка † · Павел Пруднікаў † · Раман Сабаленка † · Анатоль Сербантовіч † ·Янка Сіпакоў † · Эдуард Скобелеў † · Алесь Ставер † · Анатоль Сыс † · Максім Танк † · Ніна Тарас † · Уладзімір Верамейчык † · Мікола Федзюковіч † · Мікола Шабовіч ◊ · Іван Чыгрынаў † · Іван Шамякін † · Уладзімір Шыцік † · Карлас Шэрман † · Сакрат Яновіч † · Яўгенія Янішчыц † · Эдзі (Каган) Агняцвет † Сучасныя аўтары Алесь Пісьмянкоў † · Ала Канапелька † · Славамір Адамовіч · Валянцін Акудовіч · Эдуард Акулін · Арцём Арашонак · Уладзімір Арлоў · Алесь Аркуш · Зміцер Арцюх · Сяргей Астравец · Аляксандр Афяроўскі · Ігар Бабкоў · Алесь Бадак · Зміцер Бартосік · Альгерд Бахарэвіч · Юрась Барысевіч · Аляксей Бацюкоў · Вадзім Болбас · Анатоль Бутэвіч · Аксана Бязлепкіна · Пятро Васючэнка · Лявон Вашко · Зміцер Вішнёў · Леанід Галубовіч · Валерый Гапееў · Усевалад Гарачка · Віктар Гардзей · Адам Глобус · Уладзімір Глушакоў · Юрый Гумянюк · Леанід Дранько-Майсюк · Андрэй Дынько · Сяргей Законнікаў · Анатоль Івашчанка · Вольга Іпатава · Вольга Караткевіч · Анатоль Казлоў · Севярын Квяткоўскі · Ганна Кісліцына · Андрэй Курэйчык · Валерыя Кустава · Міра Лукша · Марыя Мартысевіч · Алесь Марціновіч · Серж Мінскевіч · Вінцэсь Мудроў · Таццяна Мушынская · Мікола Мятліцкі · Мікола Папека · Алесь Пашкевіч · Генадзь Пашкоў · Сяргей Прылуцкі · Барыс Пятровіч · Алесь Разанаў · Людміла Рублеўская · Сяргей Сматрычэнка · Людка Сільнова · Віктар Слінко · Уладзімір Сцяпан · Віктар Сямашка · Анка Упала · Уладзімір Садоўскі · Андрэй Федарэнка · Мікалай Чаргінец · Віктар Шніп · Макс Шчур · Лявон Юрэвіч Народныя пісьменнікі БССР і Беларусі †Кандрат Крапіва (1956) · †Міхась Лынькоў (1962) · †Іван Мележ (1972) · †Іван Шамякін (1972) · †Андрэй Макаёнак (1977) · †Васіль Быкаў (1980) · †Янка Брыль (1981) · †Іван Чыгрынаў (1994) · †Іван Навуменка (1995) Народныя паэты БССР і Беларусі †Янка Купала (1925) · †Якуб Колас (1926) · †Пятрусь Броўка (1962) · †Аркадзь Куляшоў (1968) · †Максім Танк (1968) · †Пімен Панчанка (1972) · †Ніл Гілевіч (1991) · †Рыгор Барадулін (1992) «◊» — пісьменнікі і паэты, якія працягваюць сваю творчасць і ў наступны перыяд, «†» — памерлыя

Слоўнікі і энцыклапедыі Gran catalana · Большая российская Нарматыўны кантроль BIBSYS: 90156741 · BNF: 11955701c · GND: 118640216 · ISNI: 0000 0001 0892 6711, 0000 0003 6855 1573 · LCCN: n81024777 · LNB: 000090738 · NKC: jn20000603461 · NLA: 35843547 · NTA: 07061668X · NUKAT: n93110229 · SUDOC: 02753779X · VIAF: 44307278