Генетыка Змест Класіфікацыя | Гісторыя | Генетычныя хваробы | Гл. таксама | Літаратура | Навігацыяпп
Генетыка
стар.-грэч.спадчыннасцізменлівасцімалекулярнай біялогіяйцыталогіяйэвалюцыйным вучэннемселекцыяймедыцынысельскай гаспадаркіГ. Мендэлем1865Т. Морганахрамасомную тэорыю спадчыннасці1910-яГ. МёлераА. СтэртэвантаДж. БідлаДж. УотсанаФ. КрыкаСССР19201930-яМ. І. ВавілаваМ. К. КальцоваС. С. Чацверыкова1930-х1948Т. Дз. Лысенкімалекулярнай генетыкі20 ст.АнатоміяБіяакустыкаБіяінфарматыкаБіялагічная сістэматыкаБіялагічная статыстыкаБіялогія акіянаБіялогія развіццяБіялогія чалавекаБіяфізікаБіяхіміяБатанікаВірусалогіяУзнікненне жыццяГенетыкаГеномікаГідрабіялогіяГісталогіяЗаалогіяЗоапсіхалогіяІмуналогіяКасмічная біялогіяКрыябіялогіяМатэматычная біялогіяМікалогіяМікрабіялогіяМалекулярная біялогіяПалеанталогіяПаразіталогіяПаталогіяПратысталогіяТаксанаміяФізіялогіяЦыталогіяЭвалюцыйная біялогіяЭкалогіяЭталогія
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/21px-V_Kontakte_Russian_V.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/28px-V_Kontakte_Russian_V.png 2x" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Генетыка
Jump to navigation
Jump to search
Гене́тыка (ад стар.-грэч.: genesis — паходжанне) — навука, якая вывучае механізмы спадчыннасці і зменлівасці жывых арганізмаў. Цесна связана з малекулярнай біялогіяй, цыталогіяй, эвалюцыйным вучэннем, селекцыяй.
Ідэі і метады генетыкі выкарыстоўваюць для вырашэння праблем медыцыны, сельскай гаспадаркі, мікрабіялагічнай прамысловасці.
Змест
1 Класіфікацыя
2 Гісторыя
3 Генетычныя хваробы
4 Гл. таксама
5 Літаратура
Класіфікацыя |
У залежнасці ад аб'екта вывучэння адрозніваюць:
- генетыку мікраарганізмаў,
- генетыку раслін,
- генетыку жывёл,
генетыку чалавека.
Ад узроўню даследаванняў:
малекулярную генетыку,
цытагенетыку,- біяхімічную генетыку,
папуляцыйную генетыку і інш.
Гісторыя |
Асновы генетыкі закладзены аўстрыйскім натуралістам Г. Мендэлем, які адкрыў законы спадчыннасці (1865), і амерыканскай навуковай школай Т. Моргана, што абгрунтавала храмасомную тэорыю спадчыннасці (1910-я гг.).
Вялікае значэнне для развіцця генетыкі мелі працы амерыканскіх вучоных Г. Мёлера, А. Стэртэванта, Дж. Бідла, Дж. Уотсана, англійскіх генетыкаў Дж. Холдэйна, Ф. Крыка, нямецкіх даследчыкаў Э. Баўра, С. Штубе, шведа Г. Нільсана-Эле.
У СССР у 1920—1930-я гады значны ўклад у генетыку зрабілі працы М. І. Вавілава, М. К. Кальцова, С. С. Чацверыкова, А. С. Сераброўскага, М. П. Дубініна і інш. З сярэдзіны 1930-х гадоў, асабліва пасля 1948 года, савецкай генетыкі былі навязаны погляды Т. Дз. Лысенкі (ён беспадстаўна называў сваё вучэнне мічурынскім); яна была аб'яўлена лжэнавукай, шальмаваліся вучоныя гэтых поглядаў, закрыліся буйныя генетычныя школы. За гэты час хуткае развіццё генетыкі за мяжой, асабліва малекулярнай генетыкі ў 2-й палове 20 ст., дазволіла раскрыць структуру генетычнага матэрыялу, пазнаць механізмы яго функцыянавання.
Генетычныя хваробы |
- Сіндром Піта-Хопкінса
Гл. таксама |
- Генетыка трусаў
- Трансгрэсія
Літаратура |
Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1997. — 576 с.: іл. ISBN 985-11-0090-0 (т. 5), ISBN 985-11-0035-8
Гэта пачатак артыкула па біялогіі. Вы можаце дапамагчы праекту, выправіўшы і дапоўніўшы яго. Гэту зацемку па магчымасці варта замяніць больш дакладнай. |
|
Катэгорыя:
- Генетыка
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.128","walltime":"0.175","ppvisitednodes":"value":434,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":38657,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":3827,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":8,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 98.865 1 -total"," 53.56% 52.956 1 Шаблон:Генетыка"," 47.19% 46.658 1 Шаблон:Навігацыйная_табліца"," 20.35% 20.116 1 Шаблон:Раздзелы_біялогіі"," 17.01% 16.819 1 Шаблон:Навігацыйная_паласа"," 10.20% 10.089 1 Шаблон:Пачатак_артыкулу:Біялогія"," 9.57% 9.466 1 Шаблон:Lang-grc"," 7.07% 6.994 1 Шаблон:Tnavbar"," 6.66% 6.585 1 Шаблон:Lang/ядро"," 5.50% 5.433 1 Шаблон:Крыніцы/БелЭн"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.012","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":755103,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1333","timestamp":"20190315192657","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0413u0435u043du0435u0442u044bu043au0430","url":"https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q7162","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q7162","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2009-07-12T20:08:07Z","dateModified":"2015-06-14T06:09:21Z"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":147,"wgHostname":"mw1328"););