Эвалюцыйная біялогія Змест Гісторыя | Глядзіце таксама | Зноскі Літаратура | НавігацыяThe Structure of Evolutionary TheoryEvolutionпп
АдаптацыяПрэадаптацыяЭкзаптацыяАбаптацыяВідаўтварэннеМікраэвалюцыяМакраэвалюцыя
Эвалюцыйная біялогіяРаздзелы біялогіі
біялогіівідаўспадчыннасцьзменлівасцьэвалюцыйнагафлорфаўнбіясферыXIXтэрыялогіяарніталогіягерпеталогіяПалеантолагігеолагіпапуляцыйная генетыкадразофілаўбіялогія развіццядарвінаўскай тэорыіЧацверыковаФішэраРайтаХолдэйнаалеляўФеадосія Дабжанскагапапуляцыйную генетыкумакраэвалюцыйныямікраэвалюцыіДжуліяна ХаксліДжорджам СімпсанамАкаралогіяАкрыдалогіяАпіялогіяАрахналогіяГіменаптэралогіяДыптэралогіяКалеаптэралогіяЛепідаптэралогіяМірмекалогіяАданаталогіяАртаптэралогіяТрыхаптэралогія
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/21px-V_Kontakte_Russian_V.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/28px-V_Kontakte_Russian_V.png 2x" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Эвалюцыйная біялогія
Jump to navigation
Jump to search
Эвалюцыйная біялогія — раздзел біялогіі, які вывучае паходжанне відаў ад агульных продкаў, спадчыннасць і зменлівасць іх прыкмет, размнажэнне і разнастайнасць формаў падчас эвалюцыйнага развіцця. Развіццё асобных відаў звычайна разглядаецца ў кантэксце глабальных пераўтварэнняў флор і фаўн, як кампанентаў біясферы. Эвалюцыйная біялогія пачала афармляцца ў якасці раздзела біялогіі з шырокім прызнаннем ідэй аб зменлівасці відаў у другой палове XIX стагоддзя.
Эвалюцыйная біялогія — міждысцыплінарная вобласць даследаванняў, паколькі яна складаецца як з палявых, так і лабараторных кірункаў розных навук. Унёсак у эвалюцыйную біялогію ўносяць даследаванні ў такіх вузкаспецыяльных абласцях, як тэрыялогія, арніталогія ці герпеталогія, якія абагульняюцца для атрымання яснай карціны развіцця ўсяго арганічнага свету. Палеантолагі і геолагі аналізуюць акамянеласці, каб атрымаць звесткі пра тэмпы і формы эвалюцыі, а папуляцыйная генетыка даследуе гэтыя ж пытанні тэарэтычна. Эксперыментатары выкарыстоўваюць селекцыю дразофілаў для лепшага разумення шматлікіх праблем эвалюцыйнай біялогіі, напрыклад эвалюцыі старэння. У 1990-х гадах біялогія развіцця вярнулася ў эвалюцыйную біялогію пасля працяглага забыцця ў якасці новай сінтэтычнай дысцыпліны — эвалюцыйнай біялогіі развіцця.
Змест
1 Гісторыя
2 Глядзіце таксама
3 Зноскі
4 Літаратура
Гісторыя |
Гл. таксама
Эвалюцыйная біялогія як акадэмічная дысцыпліна стала агульнапрызнанай у выніку сінтэзу дарвінаўскай тэорыі і генетыкі ў 30-х і 40-х гадах XX-га стагоддзя. Аснову новай тэорыі заклалі працы Чацверыкова[1], Фішэра[2], Райта[3] і Холдэйна[4], у якіх разглядалася ўздзеянне натуральнага адбору на частату алеляў у папуляцыях. Характар гэтых прац быў хутчэй тэарэтычным, чым эксперыментальнаабгрунтаваным[5]. Сітуацыю выправіла манаграфія Феадосія Дабжанскага «Генетыка і паходжанне відаў»[6]. У аснову праблемы аўтар паклаў эксперыментальную папуляцыйную генетыку. Тэарэтычная праца папярэдніх аўтараў супастаўлялася з данымі па зменлівасці і адбору, атрыманымі падчас розных эксперыментаў. Дабжанскі меркаваў, што макраэвалюцыйныя працэсы могуць быць растлумачаны ў тэрмінах мікраэвалюцыі, якія працякаюць дастаткова хутка, каб чалавек мог назіраць іх у эксперыментах ці ў прыродзе.
Генетычныя ідэі пракраліся ў сістэматыку, палеанталогію, эмбрыялогію, біягеаграфію. З назвы кнігі Джуліяна Хакслі «Evolution: The Modern synthesis»[7] у навуковую літаратуру пракраўся тэрмін «сучасны сінтэз», які пазначыў новы падыход да эвалюцыйных працэсаў. Выраз «сінтэтычная тэорыя эвалюцыі» ў дакладным дадатку да гэтай тэорыі ўпершыню быў выкарыстаны Джорджам Сімпсанам у 1949 годзе. Гэта тэорыя стала асновай для развіцця эвалюцыйнай біялогіі ў другой палове XX стагоддзя. Пераважная колькасць новых ідэй у гэтай вобласці нараджалася з дыскусій вакол сінтэтычнай тэорыі, прычым як з яе абароны, так і з крытыкі.
Глядзіце таксама |
- Закон Северцава
Зноскі
↑ Четвериков С. С. О некоторых моментах эволюционного процесса с точки зрения современной генетики. — 1926. — Т. 2. — С. 3-54.
↑ Fisher R. A. The Genetical Theory of Natural Selection — Oxford: Clarendon Press, 1930.
↑ Wright S. Evolution in Mendelian populations // Genetics. — 1931. — Т. 16. — С. 97-159.
↑ Haldane J. B. S. The Causes of Evolution — London: Longmans, Green & Co., 1932.
↑ Иорданский Н. Н. Эволюция жизни — М.: Академия, 2001. — 425 с.
↑ Dobzhansky Th. Genetics and the Origin of Species — New York: Columbia University Press, 1937.
↑ Huxley J. Evolution: The Modern synthesis — London: Allen & Unwin, 1942.
Літаратура |
- Futuyma D. J. Evolution — Sunderland: Sinauer Associates, 2005. — ISBN 0-878-93187-2.
- Gould S. J. The Structure of Evolutionary Theory — Cambridge: Belknap Press of Harvard University Press, 2002. — 1443 экз. — ISBN 978-0-674-00613-3.
- Mayr E. What Evolution Is — New York: Basic Books, 2001. — 336 p.
- Ridley M. Evolution — 3rd ed. — Wiley-Blackwell, 2004. — 751 p. — ISBN 978-1-4051-0345-9.
- Shapiro J. Evolution: A View from the 21st Century — FT Press Science, 2011. — 253 p. — ISBN 978-0-13-278093-3.
|
|
Катэгорыі:
- Эвалюцыйная біялогія
- Раздзелы біялогіі
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.244","walltime":"0.293","ppvisitednodes":"value":3459,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":215235,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":18607,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":21,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":3921,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["113.40% 218.753 10 Шаблон:Навігацыйная_табліца","100.00% 192.907 1 -total"," 44.90% 86.619 2 Шаблон:Navbox_subgroup"," 43.29% 83.503 1 Шаблон:Раздзелы_біялогіі"," 41.94% 80.905 1 Шаблон:Раздзелы_біялогіі/новы"," 20.19% 38.945 1 Шаблон:Зноскі"," 18.87% 36.404 1 Шаблон:Reflist"," 13.86% 26.731 1 Шаблон:Раздзелы_заалогіі"," 13.76% 26.553 10 Шаблон:Кніга"," 13.63% 26.287 1 Шаблон:Эвалюцыя"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.024","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1292332,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1302","timestamp":"20190409133946","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":152,"wgHostname":"mw1241"););