Вавілонская вежа Змест Гісторыя У мастацтве Зноскі Літаратура Спасылкі
іўр.біблейскаекнігі БыццёБыц.11:1-11:9Сусветнага патопуСенаарТыграЕўфратавучоных-біблеістаўДвурэччызікуратамізікуратЭтэменанкіХамурапі1792—1750 да н.э.АсірыйскіСінахерыб689 г. да н.э.ВавілонНавухаданосарам IIІўдзейскага царстваЕўфратXIXIIXIIIПітэра Брэйгеля СтарэйшагаМ. Эшэргравюры 1928 года
Вавілонская вежа
Неправеранаяfunction mfTempOpenSection(id)var block=document.getElementById("mf-section-"+id);block.className+=" open-block";block.previousSibling.className+=" open-block";
Карціна «Вавілонская вежа», Пітэр Брэйгель Старэйшы (1563)
Вавілонская вежа (іўр.: מיגְדָּל בָּבֶל Мігда́ль Ба вель) — легендарная вежа, якой прысвечана біблейскае паданне, выкладзенае ў 11 главе кнігі Быццё (Быц.11:1-11:9). Паводле гэтага падання, да Сусветнага патопу чалавецтва было прадстаўлена адным народам, які размаўляў на адной мове. З усходу людзі прыйшлі на зямлю Сенаар (у ніжнім цячэнні Тыгра і Еўфрата), дзе вырашылі пабудаваць горад названы Вавілонам і вежу вышынёй да нябёсаў, каб «зрабіць сабе імя». Будаўніцтва вежы было спынена Богам, які стварыў новыя мовы для розных людзей, з-за чаго яны перасталі разумець адзін аднаго, не маглі працягваць будаўніцтва горада і вежы і рассеяліся па ўсёй зямлі. Такім чынам, гісторыя пра Вавілонскую вежу тлумачыць з'яўленне розных моў пасля Сусветнага патопу.
Змест
Гісторыя
Рэканструкцыя зікурата Этэменанкі
Шэраг вучоных-біблеістаў прасочвае сувязь легенды пра Вавілонскую вежу з будаўніцтвам у Двурэччы высокіх веж-храмаў, якія зваліся зікуратамі. Вяршыні вежаў служылі для адпраўлення рэлігійных абрадаў і астранамічных назіранняў.
Самы высокі зікурат (вышынёй 91 м, адна прамавугольная ступень і сем спіральных — усяго 8) знаходзіўся менавіта ў Вавілоне. Ён зваўся Этэменанкі, што азначае «дом, дзе сыходзяцца нябёсы з зямлёю». Невядома, калі менавіта было распачата будаўніцтва гэтай вежы, але яна ўжо існавала падчас кіравання Хамурапі (1792—1750 да н.э.). Асірыйскі цар Сінахерыб у 689 г. да н.э. разбурыў Вавілон, гэты ж лёс чакаў і Этэменанкі. Зікурат быў адноўлены Навухаданосарам II[1]. Яўрэі, якія былі гвалтоўна пераселены Навухаданосарам у Вавілон пасля знішчэння Іўдзейскага царства, пазнаёміліся з культурай і рэлігіяй Двурэчча і, несумнеўна, ведалі пра існаванне зікуратаў.
Сама ж вежа руйнавалася і рэканструявалася некалькі разоў[2]. Толькі пасля апошняй і самай буйной рэканструкцыі падмурак вежы дасягнуў шырыні 90 м пры такой жа вышыні збудавання. Падлікі дазваляюць гаварыць пра тое, што для ўзвядзення гэтай вежы было выкарыстана каля 85 млн цэглы. Манументальная лесвіца вяла да верхняй платформы вежы, дзе знаходзіўся ў двухпавярховы храм. Вежа была часткай храмавага комплексу, які размяшчаўся на берагах ракі Еўфрат. Знойдзеныя археолагамі гліняныя таблічкі з надпісамі дазваляюць сцвярджаць, што кожная секцыя вежы мела сваё адмысловае значэнне. Тыя ж таблічкі даюць інфармацыю пра рэлігійныя рытуалы, якія адпраўляліся ў гэтым храме.
У мастацтве
Выяўленчае мастацтва
Сюжэт пра Вавілонскую вежу распаўсюджаны ў хрысціянскай іканаграфіі — у шматлікіх мініяцюрах, рукапісных і друкаваных выданнях Бібліі (напрыклад, у мініяцюры англійскага рукапісу XI стагоддзя); а таксама ў мазаіках і фрэсках сабораў і цэркваў (напрыклад, мазаіка сабора Сан-Марка ў Венецыі, канец XII — пачатак XIII ст.).
У еўрапейскім жывапісе найбольш знакамітай карцінай на гэты сюжэт з'яўляецца палатно Пітэра Брэйгеля Старэйшага «Вавілонскі гармідар» (1563). Больш стылізаванае геаметрычна збудаванне намаляваў М. Эшэр на гравюры 1928 года.
Зноскі
↑ Бузескул В. П. Открытия XIX и начала XX века в области истории Древнего мира. — Петроград, 1923. — Ч. 1. — 122 с.
↑ Краснова О. Б. Энциклопедия искусства Древнего мира. — М., 2002. — 265 с. (стр. 67)
Літаратура
Быццё, 11:1—9.
Спасылкі
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вавілонская вежа
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.112","walltime":"0.162","ppvisitednodes":"value":228,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":2449,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":276,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":10,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":789,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 128.729 1 -total"," 65.83% 84.748 1 Шаблон:Commons"," 61.86% 79.634 2 Шаблон:Wikidata"," 10.26% 13.205 1 Шаблон:Біблія"," 7.39% 9.510 1 Шаблон:Lang-he"," 6.05% 7.791 1 Шаблон:Зноскі"," 4.85% 6.237 1 Шаблон:Lang/ядро"," 4.47% 5.756 1 Шаблон:Біблія/S-Abbr"," 3.92% 5.044 1 Шаблон:Біблія/Abbr"," 3.77% 4.851 1 Шаблон:Reflist"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.039","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1234088,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1267","timestamp":"20190228223407","ttl":2592000,"transientcontent":false););(window.NORLQ=window.NORLQ||[]).push(function()var ns,i,p,img;ns=document.getElementsByTagName('noscript');for(i=0;i-1)img=document.createElement('img');img.setAttribute('src',p.getAttribute('data-src'));img.setAttribute('width',p.getAttribute('data-width'));img.setAttribute('height',p.getAttribute('data-height'));img.setAttribute('alt',p.getAttribute('data-alt'));p.parentNode.replaceChild(img,p);});(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":115,"wgHostname":"mw1258"););
