Skip to main content

Асманская імперыя Змест Гісторыя | Эканоміка | Грамадства | Дэмаграфія | Войска | Культура | Султаны | Гл. таксама | Зноскі Спасылкі | НавігацыяInventory for the Ottoman Empire / Turkish Republic 1500—2000Studies on Ottoman social and political history: selected articles and essaysThe Divinely-Protected, Well-Flourishing Domain: The Establishment of the Ottoman System in the Balkan PeninsulaгісторыякопіяTurkish TolerationАсманская імперыяпппGran catalanaБольшая российскаяBritannica (анлайн)4075720-100573333ge138162305102586

З’явіліся ў 1299 годзеЗніклі ў 1923 годзеАсманская імперыяЗ'явіліся ў 1299 годзеГісторыя Міжземнамор’я


Абсалютная манархіяКанстытуцыйная манархіятурэцк.турэцк.12991923Міжземнамор'іМалай АзііБалканаўчарнаморскага басейнуБлізкагаСярэдняга УсходуПаўночнай Афрыкі16 ст.ісламскайуладанняў сельджукаў1299Асман IМурад IсултанамКанстанцінопаля1453Сулеймана ІПерсідскага заліваВенгрыіЕгіптуКаўказаКенііІспаніяйПерсііРасііАўстра-ВенгрыіЕўропеЗаходняй АзііПершай сусветнай вайне1918192329 кастрычніка1923Рэспубліка ТурцыяБурсаЭдзірнеграмадстваБлізкім Усходзе17 ст.Міжземнамор'еЗаходняя ЕўропамілетМехмеда IIфанарыётыяўрэінацыяналізмурабства190819 ст.Анатолію13 ст.янычарсіпахаўакунджаўмушкетыпушкіВялікай турэцкай вайны19 ст.1826Махмуд IIМіжземнага мораЧорнага мораархітэктурымастацтведом АсманаўШаблон:Манархіі Блізкага Усходу










(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());




Асманская імперыя




З пляцоўкі Вікіпедыя






Jump to navigation
Jump to search



















Вялікая Асманская Дзяржава
دوله عثمانیه عالیه


Devlet-i Âliyye-i Osmâniyye

Імперыя







Flag of None.svg
 
Flag of None.svg

1299 — 1923

















Ottoman flag.svg

Osmanli-nisani.svg






Сцяг

Герб


Ottoman Empire 16-17th century.jpg
Асманская імперыя ў 1683 годзе

Сталіца

Сёгют (1299—1326)
Бурса (1326—1365)
Эдзірне (1365—1453)
Канстанцінопаль (Стамбул) (1453—1922)

Мова(ы)

асманская мова і інш.

Рэлігія

Іслам (сунізм)
Грашовая адзінка

акчэ, куруш, ліра

Плошча
24.534.242 км²
Насельніцтва

35 350 000 чал
Форма кіравання


Абсалютная манархія:


  • Да 1908 (афіц. і факт.)

  • З 1913 (факт.)

Канстытуцыйная манархія:


  • З 1908 (афіц.)


  • 1908-1913 (афіц. і факт.)



Дынастыя

Асманскія султаны







Папярэднікі:

Пераемнікі:






Blank.png

Канійскі султанат

Blank.png

Візантыйская імперыя


















Турцыя

Flag of Turkey.svg

Албанія

Flag of Albania.svg

Трэцяе Балгарскае царства

Flag of Bulgaria.svg

Каралеўства Югаславія

Flag of Yugoslavia (1918–1941).svg

Каралеўства Румынія

Flag of Romania.svg

Першая Грэчаская Рэспубліка

Flag of Greece (1822-1978).svg

Каралеўства Хіджаз

Flag of Romania.svg

Брытанскі мандат у Палестыне

Palestine-Mandate-Ensign-1927-1948.svg

Асма́нская імпе́рыя, Атама́нская імпе́рыя (турэцк.: Osmanlı İmparatorluğu); афіцыйна Высо́кая Асма́нская Дзяржа́ва (турэцк.: Devlet-i Âliyye-i Osmâniyye) (1299—1923) — адна з найбуйнейшых і наймацнейшых дзяржаў у Міжземнамор'і, якая займала тэрыторыю Малай Азіі, Балканаў, чарнаморскага басейну, Блізкага і Сярэдняга Усходу, а таксама Паўночнай Афрыкі. З 16 ст. Асманская імперыя стаецца чыста ісламскай дзяржавай.




Змест





  • 1 Гісторыя


  • 2 Эканоміка


  • 3 Грамадства


  • 4 Дэмаграфія

    • 4.1 Мовы


    • 4.2 Рэлігіі

      • 4.2.1 Іслам


      • 4.2.2 Хрысціянства і іўдаізм




  • 5 Войска


  • 6 Культура


  • 7 Султаны

    • 7.1 Спіс султанаў Асманскай імперыі



  • 8 Гл. таксама


  • 9 Зноскі


  • 10 Спасылкі




Гісторыя |


Асманская імперыя была першапачаткова часткай уладанняў сельджукаў. У 1299, Асман I аб'яўляе незалежнасць Атаманскага прынцыпіята, яго праўнук Мурад I быў першым, хто абвясціў тытул валадара Асманскай дзяржавы — султанам. Пасля заваявання Канстанцінопаля ў 1453 г., дзяржава стала магутнай імперыяй.


Краіна дасягнула свайго піка пад кіраўніцтвам Сулеймана І ў 16-м ст, калі межы яе раскінуліся ад Персідскага заліва да ўсходняй частцы Венгрыі на паўночным-захадзе і ад Егіпту на поўдні да Каўказа на поўначы.


Дзякуючы сваёй магутнасці аказвала ўплыў на краіны розных частак свету, напрыклад: Асманская імперыя вяла падтрымку мусульманскіх кіраўнікоў у Кеніі, а таксама дапамагла галандскай пратэстанцкай уладзе ў змагані з каталіцкай Іспаніяй.


У 17-м стагоддзі, пад уплывам вонкавых і ўнутраных ворагаў, дарагіх войн, асабліва супраць Персіі, Расіі і Аўстра-Венгрыі, пачынаецца палітычны і эканамічны спад. Нягледзечы на цяжкія абставіны імперыі і дагэтуль атрымоўваецца заставацца адной з найболей важных палітычных сіл у Еўропе і Заходняй Азіі. У Першай сусветнай вайне, далучылася да цэнтральных сіл, якія ў выніку прайгралі вайну. Пасля турэцкай вайны за незалежнасць (1918—1923), на астатках былой імперыі 29 кастрычніка 1923 ўтвараецца новая краіна — Рэспубліка Турцыя.



Эканоміка |


Асманскі ўрад наўмысна вёў палітыку развіцця такіх гарадоў як Бурса, Эдзірне (Адрыянопаль) і Канстанцінопаль, паслядоўныя Атаманскія сталіцы, у далейшым галоўныя камерцыйныя і прамысловыя цэнтры краіны, вакол якіх фарміравалася ўнутраная эканоміка краіны.


Асманская імперыя, якой эканамічнае меркаванне было цесна звязана з фундаментальнымі паняццямі грамадства на Блізкім Усходзе, у якім абсалютнай мэтай была кансалідацыя і пашырэнне магутнасці кіраўніка, імкнулася дасягнуць гэтага павелічэннем прыбыткаў у дзяржаўную казну, ствараючы прадукцыйныя багатыя класы. Абсалютная мэта складалася ў тым, каб павялічыць дзяржаўныя прыбыткі ў максімальна магчымай ступені, не парушаючы традыцыйную арганізацыю грамадства. Казначэйства і канцылярыі былі на многа больш развітыя, чым у любой іншай ісламскай краіне, да 17 ст., яны былі вядучымі арганізацыямі сярод усіх дзяржаўных устаноў.


Эканамічная структура імперыі таксама вызначалася яе геапалітычнай структурай. Асманская імперыя стаяла паміж Захадам і Усходам, такім чынам кантралюючы маршрут ва ўсходнім кірунку, што вымусіла іспанскіх і партугальскіх мараходаў шукаць новыя маршруты на Усход. Перад адцрыцём новых марскіх шляхоў, Асманская імперыя была ў зеніце эканамічнага развіцця, сваёй тэрыторыяй яна ахапіла тры кантынента. Пасля настаў эканамічны спад, выкліканы зніжэннем маршрутаў ва ўсходнім кірунку праз Блізкі Усход і Міжземнамор'е, паколькі Заходняя Еўропа адчыняла новыя акіянскія маршруты.



Грамадства |


Адным з поспехаў сацыяльнай структуры Асманскай імперыі было адзінства, якое існавала сярод шматнацыянальнасці насельніцтва, праз арганізацыю названую, як мілет. Мілеты ўяўлялі сабой рэгілійныя групы, якім дазвалялі ўстанаўліваць уласныя адміністрацыйныя ўстановы, паводле Асманскага кіравання. Таксама дазвалялася захоўваць уласныя рэлігійныя законы, традыцыі і мову, пад агульнай абаронай султана. Такім чынам мілеты паслужылі ключом да даўгавечнасці імперыі. Ужо ў часы панавання Мехмеда II, шырокія правы атрымалі фанарыёты і яўрэі. У выніку, адносна высокая ступень недапушчэня этнічных розніц, была адной з яе самых вялікіх сіл у аб'яднанні новых абласцей, але гэтая неасіміліруючая палітыка стала слабасцю, пасля павышыння нацыяналізму ў народаў, якія апынуліся ў складзе Асманскай імперыі.



Насельніцтва імперыі




















152011,692,480[1]
156615,000,000[2]
168330,000,000[3]
18317,230,660[1]
185635,350,000[1]
188117,388,604[1]
190620,884,000[1]
191418,520,000
191914,629,000

Унікальная асаблівасць грамадскага жыцця заключалася ў суіснаванні шматлікіх культур, з традыцыйным мусульманскім вобразам жыцця і запазычваннем заходніх манераў жыцця. Сталіца Асманскай імперыі — Канстанцінопаль таксама меў унікальную культуру, галоўным чынам таму што да асманаў горад з'яўляўся сталіцай рымскай і візантыйскай культур. Асманскі суд ў шматлікіх аспектах сабраў старажытныя традыцыі персідскіх шахаў, але меў шмат грэчаскіх і еўрапейскіх уплываў.


Адным з галоўных падмуркаў грамадства ў Асманскай імперыі было рабства, якое мела рэгілійную і сацыяльную падтрымку. Яшчэ ў 1908 у імперыі прадаваліся рабы. На працягу 19 ст. імперыя пад ціскам заходнееўрапейскіх краін, абвясціла рабства па-за законам, але на практыкі гандаль рабамі працягваўся.



Дэмаграфія |




Выгляд Стамбула (Стары горад) і Галацкага маста. Выгляд з заліва Залаты Рог. Каля 1880—1893.




Выгляд Галаты і Галацкага маста. Выгляд з заліва Залаты Рог. Каля 1880—1893.






















Год
Насельніцтва
1520
11,692,480[1]
1566
15,000,000[4]
1683
30,000,000[5]
1831
7,230,660[1]
1856
35,350,000[1]
1881
17,388,604[1]
1906
20,884,000[1]
1914
18,520,000
1919
14,629,000

Першы перапіс насельніцтва Асманскай імперыі адбыўся ў пачатку XIX стагоддзя. Афіцыйныя вынікі перапісу 1831 года і наступных гадоў публікаваліся ўрадам, аднак, перапіс ішоў не ўсіх слаёў насельніцтва, а толькі асобных. Да прыкладу, у 1831 годзе ішоў перапіс толькі мужчынскага насельніцтва[5][1].


Незразумела з-за чаго насельніцтва краіны ў XVIII стагоддзі было ніжэй, чым у XVI стагоддзі[6]. Тым не менш насельніцтва імперыі стала павялічвацца і да 1800 дасягнула 25 000 000 — 32 000 000 чалавек, з якіх 10 000 000 пражывала ў Еўропе, 11 000 000 — у Азіі і 3 000 000 — у Афрыцы. Шчыльнасць насельніцтва Асманскай імперыі ў Еўропе была ў два разы вышэй, чым шчыльнасць насельніцтва Анатоліі, шчыльнасць якой, у сваю чаргу, была ў 3 разы вышэй, чым у Іраку і Сірыі і ў 5 разоў вышэй, чым у Аравіі[7]. У 1914 годзе колькасць насельніцтва дзяржавы налічвала 18.500.000 чалавек. Да гэтага часу тэрыторыя краіны скарацілася прыкладна ў 3 разы. А гэта значыла, што колькасць насельніцтва павялічылася практычна ў 2 разы.


Да канца існавання імперыі сярэдняя працягласць жыцця ў ёй была 49 гадоў, нягледзячы на тое, што яшчэ ў XIX стагоддзі гэты паказчык быў вельмі нізкім і складаў 20-25 гадоў[8]. Такая малая працягласць жыцця ў XIX стагоддзі была абумоўлена эпідэмічнымі захворваннямі і голадам, якія, у сваю чаргу, былі выкліканыя дэстабілізацыяй і дэмаграфічнымі зменамі. У 1785 годзе каля адной шостай насельніцтва асманскага Егіпта памерла ад чумы. На працягу ўсяго XVIII стагоддзя колькасць насельніцтва Алепа скарацілася на 20%. У 1687-1731 гадах насельніцтва Егіпта галадала 6 разоў, апошні ж голад у Асманскай імперыі адбыўся ў 1770-х гадах у Анатоліі[9]. Пазбегнуць голаду ў наступныя гады атрымалася дзякуючы паляпшэнню санітарных умоў, аховы здароўя і пачатку транспарціроўкі прадуктаў харчавання ў гарады дзяржавы.


Насельніцтва пачало перабірацца ў партовыя гарады, што было выклікана пачаткам развіцця параходства і чыгунак. У 1700-1922 гадах у Асманскай імперыі ішоў працэс актыўнага росту гарадоў. Дзякуючы паляпшэнню сістэмы аховы здароўя і санітарных умоў, горада Асманскай імперыі сталі больш прывабнымі для жыцця. Асабліва ў партовых гарадах ішоў актыўны рост насельніцтва. Да прыкладу, у Салоніках колькасць насельніцтва павялічылася з 55 000 у 1800 годзе да 160 000 у 1912 годзе, у Ізміры — са 150 000 у 1800 да 300 000 у 1914 годзе[10]. У некаторыя рэгіёнах ішло зніжэнне колькасці насельніцтва. Напрыклад, колькасць насельніцтва Белграда знізілася з 25000 да 8000, прычынай чаго была барацьба за ўладу ў горадзе[11]. Такім чынам, колькасць насельніцтва ў розных рэгіёнах была рознай.


Эканамічная і палітычная міграцыі аказалі адмоўнае ўздзеянне на імперыю. Напрыклад, анэксія рускімі і Габсбургамі Крыма і Балкан прывялі да бежанства ўсіх мусульман, якія засялялі гэтыя тэрыторыі, — каля 200 000 крымскіх татараў бегла ў Дабруджу[12]. У 1783-1913 годзе ў Асманскую імперыю імігравалі 5 000 000 — 7 000 000 чалавек, 3 800 000 з якіх былі выхадцамі з Расіі. Міграцыя моцна паўплывала на палітычную напружанасць паміж рознымі часткамі імперыі, з прычыны чаго больш не існавала адрозненняў паміж рознымі пластамі насельніцтва. Зменшылася колькасць рамеснікаў, гандляроў, прамыслоўцаў і земляробаў[13]. Пачынаючы з XIX стагоддзя, у Асманскую імперыю пачалася масавая эміграцыя ўсіх мусульман (так званае мухаджырства[14]) з Балкан. Да канца існавання Асманскай імперыі, у 1922 годзе, большая частка мусульман, якія жылі ў дзяржаве, былі эмігрантамі з Расійскай імперыі.



Мовы |


Афіцыйнай мовай Асманскай імперыі з'яўлялася асманская мова. Яна была схільная моцнаму ўплыву персідскай і арабскай моў. Найбольш распаўсюджанымі мовамі ў азіяцкай частцы краіны былі: асманская (на якой размаўляла насельніцтва Анатолі і Балкан, за выключэннем Албаніі і Босніі), фарсі (на якой размаўляла шляхта[15]) і арабская (на якой размаўляла насельніцтва Аравіі, Паўночнай Афрыкі, Ірака, Кувейта і Леванта), у азіяцкай частцы таксама былі распаўсюджаны курдская, армянская, новаарамейскія мовы, пантыйская і кападакійская грэчаская; ў еўрапейскай — албанская, грэчаская, сербская, балгарская і арумынская мовы. У апошнія 2 стагоддзя існавання імперыі гэтыя мовы ўжо не выкарыстоўваліся насельніцтвам: фарсі была мовай літаратуры, арабская выкарыстоўваўся для рэлігійных абрадаў.


З-за нізкага ўзроўню пісьменнасці насельніцтва для зваротаў простых людзей да ўрада выкарыстоўваліся спецыяльныя людзі, якія складалі прашэння[16]. Нацыянальныя ж меншасці размаўлялі на родных мовах (Махалля). У шматмоўных гарадах і вёсках насельніцтва гаварыла на розных мовах, прычым, не ўсе людзі, якія пражывалі ў мегаполісах, ведалі асманскую мову.



Рэлігіі |



Іслам |


Да прыняцця ісламу цюркі былі шаманістамі. Распаўсюджванне ісламу пачалося пасля перамогі Абасідаў ў Таласкай бітве 751 года. У другой палове VIII стагоддзя большая частка агузаў (продкаў сельджукаў і туркаў) прыняла іслам. У XI стагоддзі агузы пасяліліся ў Анатолію, што спрыяла яго распаўсюджванню там.


У 1514 году султан Сялім I зладзіў масавую разню шыітаў, якія жылі ў Анатоліі, якіх ён лічыў ерэтыкамі, пры чым было забіта за 40 000 чалавек[17].



Хрысціянства і іўдаізм |


Свабода хрысціян, якія жылі ў Асманскай імперыі, была абмежаваная, так як туркі адносілі іх да «грамадзян другога гатунку». Правы хрысціян і юдэяў лічыліся не роўнымі ў правах туркам: паказанні хрысціян супраць турак не прымаліся судом. Яны не маглі насіць зброю, ездзіць на конях, іх дамы не маглі быць вышэй дамоў мусульман і таксама мелі шмат іншых прававых абмежаванняў[18]. На працягу ўсяго існавання Асманскай імперыі з немусульманскіх насельніцтва спаганяўся падатак — Дэўшырме. Перыядычна, у Асманскай імперыі праходзіла мабілізацыя хлопчыкаў-хрысціян дападлеткавага ўзросту, якія пасля прызыву ўзгадоўваліся як мусульмане[19]. Гэтыя хлопчыкі навучаліся мастацтву кіравання дзяржавай або фарміраваннем кіруючага класа і стварэннем элітных войскаў (янычар).


Згодна з сістэме мілета, немусульмане з'яўляліся грамадзянамі імперыі, але не мелі правоў, якія мелі мусульмане. Сістэма праваслаўнага мілета была створана яшчэ пры Юстыніяне I, і ўжывалася да канца існавання Візантыйскай імперыі. Хрысціяне, як найбольшая немусульманскіх група насельніцтва ў Асманскай імперыі, мелі шэраг асаблівых прывілеяў ў палітыцы і гандлі, і таму плацілі больш высокія падаткі, чым мусульмане[20][21].


Пасля падзення Канстанцінопаля ў 1453 годзе Мехмед II не выразаў хрысціян горада, а наадварот, нават захаваў іх інстытуцыі (да прыкладу, Канстанцінопальская праваслаўная царква).


У 1461 годзе Мехмед II заснаваў Армянскі патрыярхат Канстанцінопаля. У часы ж Візантыйскай імперыі армяне лічыліся ерэтыкамі і таму не маглі будаваць царквы ў горадзе. У 1492 годзе падчас Іспанскай інквізіцыі Баязід II накіраваў турэцкі флот у Іспанію для выратавання мусульман і сефардаў, якія неўзабаве аселі на тэрыторыі Асманскай імперыі.


Адносіны Порты з Канстантынопальскай праваслаўнай царквой, у асноўным, насілі мірны характар, рэпрэсіі ж былі рэдкімі. Структура царквы была захавана ў недатыкальнасці, але яна знаходзілася пад строгім кантролем турак. Пасля прыходу да ўлады ў XIX стагоддзі нацыяналістычна настроеных новых асманаў палітыка Асманскай імперыі набыла рысы нацыяналізму і асманізму. Балгарская праваслаўная царква была распушчаная і змешчана пад юрысдыкцыю Грэчаскай праваслаўнай царквы. У 1870 годзе султан Абдул-Азіз заснаваў Балгарскі экзархат Грэчаскай праваслаўнай царквы і аднавіў яе аўтаномію.


Падобныя мілеты склаліся з розных рэлігійных суполак, уключаючы мілет з яўрэяў, на чале якога стаяў галоўны равін і мілет з армян, на чале якога стаяў біскуп.



Войска |


Першай ваеннай адзінкай Атаманскай дзяржавы было войска, якое арганізаваў Асман І з супляменнікаў, якія насялялі заходнюю Анатолію, у канцы 13 ст. Ваенная сістэма стала заблытанай арганізацыяй з развіцём імперыі. Галоўны корпус Асманскага войска ўключаў янычар, сіпахаў і акунджаў. Асманскае войска была адным з самых перадавых сіл змагання ў міры, было адным з першых, хто выкарыстаў мушкеты і пушкі. Атаманская конніца вызначалася высокай хуткасцю і рухомасцю, без цяжкой брані, выкарыстаючы кароткія мячы на хуткіх аравійскіх канях. Паніжэнне паказчыкаў войска стала відавочным з сярэдзіны 17 ст. і пасля Вялікай турэцкай вайны.


Мадэрнізацыя Асманскай імперыі ў 19 ст. пачалася з узброеных сіл. У 1826 султан Махмуд II адмяніў корпус янычараў і заснаваў сучаснае Асманскае войска, якое наймала замежных экспертаў і пасылала сваіх афіцэраў на навучанне ў заходнееўрапейскія краіны. Таксама існавалі ваенна-марскі флот і ваенна-паветраныя сілы.



Культура |




Блакітная мячэць


Асманская імперыя, падчас сваёй магутнасці, прыкладна займала тэрыторыі вакол Міжземнага мора і Чорнага мора. На гэтых землях існавала вялікая колькасць культур, у выніку вызначыць агульную «Асманскую культуру» вельмі цяжка, за выключэннем некаторых рэгіянальных цэнтраў і сталіц.


Уплыў заваёваных культур, асабліва еўрапейскіх, на турэцкі народ быў відавочны, праяўляўся ў архітэктуры і мастацтве.



Султаны |


Султан або падышах, таксама вядомы ў Еўропе як Вялікі Турак, быў адзіным кіраўніком у краіне. У Асманскай імперыі правячай дынастыяй з'яўляўся дом Асманаў, нашчадкаў Асмана І. Першы султан мперыі — Мурад I, апошні — Мехмед VI.



Спіс султанаў Асманскай імперыі |



  • Асман I (1281—1326; бей)


  • Архан I (1326—1359; бей)


  • Мурад I (1359—1389; султан з 1383)


  • Баязід I (1389—1402)


  • Безуладдзе (1402—1413)


  • Мехмед I (1413—1421)


  • Мурад II (1421—1444) (1445—1451)


  • Мехмед II (1444—1445, 1451—1481)


  • Баязід II (1481—1512)


  • Селім I (1512—1520; халіф з 1517)


  • Сулейман I (1520—1566)


  • Селім II (1566—1574)


  • Мурад III (1574—1595)


  • Мехмед III (1595—1603)


  • Ахмед I (1603—1617)


  • Мустафа I (1617—1618)


  • Асман II (1618—1622)


  • Мустафа I (1622—1623)


  • Мурад IV (1623—1640)


  • Ібрагім I (1640—1648)


  • Мехмед IV (1648—1687)


  • Сулейман II (1687—1691)


  • Ахмед II (1691—1695)


  • Мустафа II (1695—1703)


  • Ахмед III (1703—1730)


  • Махмуд I (1730—1754)


  • Асман III (1754—1757)


  • Мустафа III (1757—1774)


  • Абдул Хамід I (1774—1789)


  • Селім III (1789—1807)


  • Мустафа IV (1807—1808)


  • Махмуд II (1808—1839)


  • Абдул-Меджыд I (1839—1861)


  • Абдул Азіз (1861—1876)


  • Мурад V (1876)


  • Абдул Хамід II (1876—1909)


  • Мехмед V (1909—1918)


  • Мехмед VI (1918—1922)


Гл. таксама |


  • Хайрадзін Барбароса

  • Абдул-Керым-Надзір-Паша


Зноскі




  1. 1,001,011,021,031,041,051,061,071,081,091,10 M. Kabadayı, Inventory for the Ottoman Empire / Turkish Republic 1500—2000


  2. L. Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire, 206


  3. L. Kinross, The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire, 281


  4. Kinross, 1979, p. 206


  5. 5,05,1 Kinross, 1979, p. 281


  6. Leila Erder and Suraiya Faroqhi, Population Rise and Fall in Anatolia 1550—1620, Middle Eastern Studies, Vol. 15, No. 3 (Oct., 1979), pp. 322—345


  7. Quataert, D, 2000, op cit, pp. 110-11


  8. Ibid, p. 112


  9. Ibid, p. 113


  10. Ibid, p. 114; Pamuk, S, «The Ottoman Empire and the World Economy: The Nineteenth Century», International Journal of Middle East Studies, Cambridge University Press, Vol. 23, No. 3, Aug. 1991


  11. Ibid, p. 114


  12. Ibid, p. 115


  13. Ibid, p. 116


  14. Justin McCarthy, Death and Exile: The Ethnic Cleansing of Ottoman Muslims, 1821—2000, Princeton, N.J: Darwin Press, c1995


  15. Persian historiography and geography, Bertold Spuler,M. Ismail Marcinkowski, page 69, 2003


  16. Kemal H. Karpat (2002). Studies on Ottoman social and political history: selected articles and essays. Brill. p. 266. ISBN 90-04-12101-3. http://books.google.com/?id=082osLxyBDgC&pg=PA266&dq=arzuhalci#v=onepage&q=arzuhalci&f=false. 


  17. George C. Kohn (2007.) Dictionary of Wars. Infobase Publishing. p. 385. ISBN 0-8160-6577-2


  18. Akcam, Taner. A Shameful Act: The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibility. New York: Metropolitan Books, 2006 p. 24 ISBN 0-8050-7932-7


  19. Shaw and Shaw. History of the Ottoman Empire, pp. 112—129.


  20. «The Divinely-Protected, Well-Flourishing Domain: The Establishment of the Ottoman System in the Balkan Peninsula(недаступная спасылка — гісторыякопія)», Sean Krummerich, Loyola University New Orleans, The Student Historical Journal, volume 30 (1998-99)


  21. Turkish Toleration, The American Forum for Global Education



Спасылкі |



  • Асманская імперыя (руск.) 

Шаблон:Манархіі Блізкага Усходу





Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Асманская_імперыя&oldid=3166596"










Навігацыя


























(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.748","walltime":"1.017","ppvisitednodes":"value":6464,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":128349,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":15266,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":13,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":9,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":11064,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":7,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 717.765 1 -total"," 35.66% 255.926 1 Шаблон:Гістарычная_дзяржава"," 28.68% 205.864 1 Шаблон:Бібліяінфармацыя"," 22.48% 161.333 4 Шаблон:Навігацыйная_табліца"," 19.51% 140.012 14 Шаблон:Wikidata"," 16.84% 120.857 6 Шаблон:If-wikidata"," 10.51% 75.428 1 Шаблон:Каланіяльныя_імперыі"," 6.94% 49.806 1 Шаблон:Зноскі"," 6.56% 47.055 1 Шаблон:Reflist"," 6.18% 44.373 1 Шаблон:Navbox_subgroup"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.249","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":4716615,"limit":52428800,"limitreport-logs":"Loaded datatype time of P576 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype time of P576 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype commonsMedia of P242 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype commonsMedia of P242 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P36 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P36 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P38 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P38 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P122 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confignLoaded datatype wikibase-item of P122 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/confign","cachereport":"origin":"mw1295","timestamp":"20190328004357","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u0410u0441u043cu0430u043du0441u043au0430u044f u0456u043cu043fu0435u0440u044bu044f","url":"https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q12560","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q12560","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2007-09-08T12:07:48Z","dateModified":"2018-06-27T16:48:48Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/Ottoman_flag.svg"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":280,"wgHostname":"mw1257"););

Popular posts from this blog

Францішак Багушэвіч Змест Сям'я | Біяграфія | Творчасць | Мова Багушэвіча | Ацэнкі дзейнасці | Цікавыя факты | Спадчына | Выбраная бібліяграфія | Ушанаванне памяці | У філатэліі | Зноскі | Літаратура | Спасылкі | НавігацыяЛяхоўскі У. Рупіўся дзеля Бога і людзей: Жыццёвы шлях Лявона Вітан-Дубейкаўскага // Вольскі і Памідораў з песняй пра немца Адвакат, паэт, народны заступнік Ашмянскі веснікВ Минске появится площадь Богушевича и улица Сырокомли, Белорусская деловая газета, 19 июля 2001 г.Айцец беларускай нацыянальнай ідэі паўстаў у бронзе Сяргей Аляксандравіч Адашкевіч (1918, Мінск). 80-я гады. Бюст «Францішак Багушэвіч».Яўген Мікалаевіч Ціхановіч. «Партрэт Францішка Багушэвіча»Мікола Мікалаевіч Купава. «Партрэт зачынальніка новай беларускай літаратуры Францішка Багушэвіча»Уладзімір Іванавіч Мелехаў. На помніку «Змагарам за родную мову» Барэльеф «Францішак Багушэвіч»Памяць пра Багушэвіча на Віленшчыне Страчаная сталіца. Беларускія шыльды на вуліцах Вільні«Krynica». Ideologia i przywódcy białoruskiego katolicyzmuФранцішак БагушэвічТворы на knihi.comТворы Францішка Багушэвіча на bellib.byСодаль Уладзімір. Францішак Багушэвіч на Лідчыне;Луцкевіч Антон. Жыцьцё і творчасьць Фр. Багушэвіча ў успамінах ягоных сучасьнікаў // Запісы Беларускага Навуковага таварыства. Вільня, 1938. Сшытак 1. С. 16-34.Большая российская1188761710000 0000 5537 633Xn9209310021619551927869394п

Беларусь Змест Назва Гісторыя Геаграфія Сімволіка Дзяржаўны лад Палітычныя партыі Міжнароднае становішча і знешняя палітыка Адміністрацыйны падзел Насельніцтва Эканоміка Культура і грамадства Сацыяльная сфера Узброеныя сілы Заўвагі Літаратура Спасылкі НавігацыяHGЯOiТоп-2011 г. (па версіі ej.by)Топ-2013 г. (па версіі ej.by)Топ-2016 г. (па версіі ej.by)Топ-2017 г. (па версіі ej.by)Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі БеларусьШчыльнасць насельніцтва па краінахhttp://naviny.by/rubrics/society/2011/09/16/ic_articles_116_175144/А. Калечыц, У. Ксяндзоў. Спробы засялення краю неандэртальскім чалавекам.І ў Менску былі мамантыА. Калечыц, У. Ксяндзоў. Старажытны каменны век (палеаліт). Першапачатковае засяленне тэрыторыіГ. Штыхаў. Балты і славяне ў VI—VIII стст.М. Клімаў. Полацкае княства ў IX—XI стст.Г. Штыхаў, В. Ляўко. Палітычная гісторыя Полацкай зямліГ. Штыхаў. Дзяржаўны лад у землях-княствахГ. Штыхаў. Дзяржаўны лад у землях-княствахБеларускія землі ў складзе Вялікага Княства ЛітоўскагаЛюблінская унія 1569 г."The Early Stages of Independence"Zapomniane prawdy25 гадоў таму было аб'яўлена, што Язэп Пілсудскі — беларус (фота)Наша вадаДакументы ЧАЭС: Забруджванне тэрыторыі Беларусі « ЧАЭС Зона адчужэнняСведения о политических партиях, зарегистрированных в Республике Беларусь // Министерство юстиции Республики БеларусьСтатыстычны бюлетэнь „Полаўзроставая структура насельніцтва Рэспублікі Беларусь на 1 студзеня 2012 года і сярэднегадовая колькасць насельніцтва за 2011 год“Индекс человеческого развития Беларуси — не было бы нижеБеларусь занимает первое место в СНГ по индексу развития с учетом гендерного факцёраНацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі БеларусьКанстытуцыя РБ. Артыкул 17Трансфармацыйныя задачы БеларусіВыйсце з крызісу — далейшае рэфармаванне Беларускі рубель — сусветны лідар па дэвальвацыяхПра змену коштаў у кастрычніку 2011 г.Бядней за беларусаў у СНД толькі таджыкіСярэдні заробак у верасні дасягнуў 2,26 мільёна рублёўЭканомікаГаласуем за ТОП-100 беларускай прозыСучасныя беларускія мастакіАрхитектура Беларуси BELARUS.BYА. Каханоўскі. Культура Беларусі ўсярэдзіне XVII—XVIII ст.Анталогія беларускай народнай песні, гуказапісы спеваўБеларускія Музычныя IнструментыБеларускі рок, які мы страцілі. Топ-10 гуртоў«Мясцовы час» — нязгаслая легенда беларускай рок-музыкіСЯРГЕЙ БУДКІН. МЫ НЯ ЗНАЕМ СВАЁЙ МУЗЫКІМ. А. Каладзінскі. НАРОДНЫ ТЭАТРМагнацкія культурныя цэнтрыПублічная дыскусія «Беларуская новая пьеса: без беларускай мовы ці беларуская?»Беларускія драматургі па-ранейшаму лепш ставяцца за мяжой, чым на радзіме«Працэс незалежнага кіно пайшоў, і дзяржаву турбуе яго непадкантрольнасць»Беларускія філосафы ў пошуках прасторыВсе идём в библиотекуАрхіваванаАб Нацыянальнай праграме даследавання і выкарыстання касмічнай прасторы ў мірных мэтах на 2008—2012 гадыУ космас — разам.У суседнім з Барысаўскім раёне пабудуюць Камандна-вымяральны пунктСвяты і абрады беларусаў«Мірныя бульбашы з малой краіны» — 5 непраўдзівых стэрэатыпаў пра БеларусьМ. Раманюк. Беларускае народнае адзеннеУ Беларусі скарачаецца колькасць злачынстваўЛукашэнка незадаволены мінскімі ўладамі Крадзяжы складаюць у Мінску каля 70% злачынстваў Узровень злачыннасці ў Мінскай вобласці — адзін з самых высокіх у краіне Генпракуратура аналізуе стан са злачыннасцю ў Беларусі па каэфіцыенце злачыннасці У Беларусі стабілізавалася крымінагеннае становішча, лічыць генпракурорЗамежнікі сталі здзяйсняць у Беларусі больш злачынстваўМУС Беларусі турбуе рост рэцыдыўнай злачыннасціЯ з ЖЭСа. Дазволіце вас абкрасці! Рэйтынг усіх службаў і падраздзяленняў ГУУС Мінгарвыканкама вырасАб КДБ РБГісторыя Аператыўна-аналітычнага цэнтра РБГісторыя ДКФРТаможняagentura.ruБеларусьBelarus.by — Афіцыйны сайт Рэспублікі БеларусьСайт урада БеларусіRadzima.org — Збор архітэктурных помнікаў, гісторыя Беларусі«Глобус Беларуси»Гербы и флаги БеларусиАсаблівасці каменнага веку на БеларусіА. Калечыц, У. Ксяндзоў. Старажытны каменны век (палеаліт). Першапачатковае засяленне тэрыторыіУ. Ксяндзоў. Сярэдні каменны век (мезаліт). Засяленне краю плямёнамі паляўнічых, рыбакоў і збіральнікаўА. Калечыц, М. Чарняўскі. Плямёны на тэрыторыі Беларусі ў новым каменным веку (неаліце)А. Калечыц, У. Ксяндзоў, М. Чарняўскі. Гаспадарчыя заняткі ў каменным векуЭ. Зайкоўскі. Духоўная культура ў каменным векуАсаблівасці бронзавага веку на БеларусіФарміраванне супольнасцей ранняга перыяду бронзавага векуФотографии БеларусиРоля беларускіх зямель ва ўтварэнні і ўмацаванні ВКЛВ. Фадзеева. З гісторыі развіцця беларускай народнай вышыўкіDMOZGran catalanaБольшая российскаяBritannica (анлайн)Швейцарскі гістарычны15325917611952699xDA123282154079143-90000 0001 2171 2080n9112870100577502ge128882171858027501086026362074122714179пппппп

ValueError: Expected n_neighbors <= n_samples, but n_samples = 1, n_neighbors = 6 (SMOTE) The 2019 Stack Overflow Developer Survey Results Are InCan SMOTE be applied over sequence of words (sentences)?ValueError when doing validation with random forestsSMOTE and multi class oversamplingLogic behind SMOTE-NC?ValueError: Error when checking target: expected dense_1 to have shape (7,) but got array with shape (1,)SmoteBoost: Should SMOTE be ran individually for each iteration/tree in the boosting?solving multi-class imbalance classification using smote and OSSUsing SMOTE for Synthetic Data generation to improve performance on unbalanced dataproblem of entry format for a simple model in KerasSVM SMOTE fit_resample() function runs forever with no result